مالکیت فکری استارتاپ ها چگونه تعیین و مشخص می شود؟

مالکیت فکری برای استارتاپ ها شامل استفاده از حق چاپ، علائم تجاری و سند ثبت اختراع است. حفاظت از مالکیت فکری در مراحل ابتدایی کسب و کار شما ساده تر از زمانی است که آن ایده موفق می شود. شما برای اینکه تمام حقوق و مزایای ایده خود را برای استارتاپ خودتان نگه دارید، باید مالکیت فکری استارتاپ را مشخص نمایید. تعیین مالکیت فکری استارتاپ ها، کنترل های قانونی را بر روی رقابت شما اعمال می کند و از تعدی و سود دیگران به دارایی شما جلوگیری خواهد کرد. از طرفی دیگر، داشتن یک استراتژی صحیح تعیین مالکیت فکری از ابتدا می تواند به جذب سرمایه گذاران، تامین کنندگان، شرکا و موارد دیگر نیز کمک کند.

با توجه به اهمیت مالکیت فکری، ما در این مطلب از سایت مهدی مقسومی تصمیم داریم مهم ترین نکاتی که برای تعیین مالکیت فکری استارتاپ خود نیاز دارید را به شما آموزش دهیم.

چرا مالکیت فکری برای استارتاپ ها مهم است؟

نیروی محرکه هر استارتاپ، داشتن یک ایده جدید است. اجرای موفقیت آمیز این ایده همان چیزی است که استارت آپ های کوچک را به شرکت های چند میلیارد دلاری تبدیل می کند. هدف قوانین مالکیت فکری، محافظت از ایده ها و مفاهیمی است که زیربنای استارتاپ شما هستند. بخش عمده ای از مزیت رقابتی و جذابیت شما برای سرمایه گذاران این است که مالکیت معنوی استارتاپ شما چقدر تعریف شده و تا چه میزان محافظت می شود. به این ترتیب، مالکیت فکری و معنوی استارتاپ یک دارایی برای شرکت جدید شما است که ارزش تجاری شما را افزایش می دهد.

یک استارتاپ به میلیون ها دلار و تیمی از وکلا برای تعیین مالکیت فکری نیاز ندارد. این کار معمولاً فقط شامل چند هزینه کوچک و برخی تحقیقات قانونی است که توسط یک مشاور حقوقی انجام می شود. با این وجود بسیاری از مدیران از انجام این کار سر باز زده و آن را کار مهمی تلقی نمی کنند. این در حالی است که اگر با مزایای تعیین مالکیت فکری برای کسب و کار خود آگاه بودند، به هیچ عنوان آن را به تاخیر نمی انداختند.

در بخش بعدی، ما برای افزایش آگاهی شما، به برخی از مزایا و معایب تعیین مالکیت فکری برای استارتاپ ها اشاره خواهیم کرد.

مزایا و معایب تعیین مالکیت فکری

تعیین مالکیت فکری به تمام دنیا نشان می دهد که حق اختراع، آرم یا نرم افزار شما متعلق به شما است. این حفاظت می تواند به شرکت شما کمک کند تا در بسیاری از موارد از دعوای قضایی جلوگیری نماید. شرکت های رقیب ابتدا به ادارات مربوط به ثبت اختراع و علائم تجاری مراجعه کرده و ایده های به ثبت رسیده در حوزه مورد نظر را بررسی می کنند. اگر شما مالکیت فکری شرکت خود را ثبت نکرده باشید، آن ها به راحتی می توانند ایده شما را بدزدند و هیچ مرجع قانونی هم نمی تواند آن ها را محکوم کند.

به عبارت ساده تر می توان گفت تعیین مالکیت فکری باعث می شود که استارتاپ شما نسبت به آنچه ثبت کرده اید ادعای قانونی داشته باشد. در این صورت زمانی که شرکت دیگری تلاش می کند از ایده متعلق به شما استفاده کند، حق شکایت دارید. اگر در دعوا برنده شوید، شرکتی که حق مالکیت شما را نقض کرده نه تنها از انجام این کار منع می شود، بلکه ممکن است مجبور شود خسارت مالی شرکت شما را نیز بپردازد. علاوه بر این، از آنجایی که مالکیت فکری شما به صورت رسمی ثبت شده، هیچکس نمی تواند ادعا کند که از این واقعیت بی اطلاع است.

این موارد مزایای تعیین حق مالکیت بودند، اما حتی اگر به این مزایا علاقه مند نیستید هم باید بدانید که تعیین نکردن حق مالکیت فکری می تواند شما و کل تجارت نوپایتان را در معرض خطر بزرگی قرر دهد. استارتاپ ها برای مزیت رقابتی به شدت به مالکیت فکری خود وابسته هستند، بنابراین مالکیت فکری و معنوی محافظت نشده می تواند به طور بالقوه برای یک شرکت جدید کشنده باشد. در زیر به معایب راه اندازی شرکت بدون تعیین مالکیت فکری آن اشاره خواهیم کرد:

• شخص دیگری می تواند اختراعات شما را ثبت کند: تصور کنید تمام زحمتی که برای اختراع جدید خود کشیده اید به هدر می رود؛ زیرا شخص دیگری قبل از شما برای ثبت آن ایده اقدام می کند. اگر ایده و اختراع خود را ثبت نکنید، هر کسی می تواند برای ثبت آن درخواست دهد و به مدت 20 سال منحصراً از آن برای کسب سود بهره برداری کند.
• توانایی خود را برای سود بردن از ایده خود محدود کرده یا از بین می برید: هنگامی که صاحب حق ثبت اختراع، حق چاپ و سایر مالکیت های فکری و معنوی استارتاپ هستید، این مالکیت به شما امکان می دهد از صدور مجوز، فروش و انتقال آن حقوق پول دربیاورید. این جریان های درآمدی می توانند به راحتی استارتاپ شما را در مسیر پیشرفت قرار دهند. به عنوان مثال، اگر حق اختراع دارید، اما منابع لازم برای تجاری سازی آن را ندارید، می توانید مجوز اختراع را به عنوان منبع درآمد بفروشید. به همین ترتیب، اگر شما حق مالکیت فکری استارتاپ خود را نداشته باشید، دیگران می توانند به راحتی از ایده شما، بدون پرداخت هزینه ای کپی برداری کنند.
• استارتاپ خود را در معرض خطر دادخواهی پرهزینه قرار خواهید داد: اگر از یک پتنت یا علامت تجاری ثبت نشده استفاده می کنید، احتمالاً نمی دانید چه کسی ممکن است از همان ایده و اختراعات استفاده کند. بخشی از فرایند تعیین مالکیت فکری استارتاپ ها، جستجو برای اختراعات یا علائم تجاری مشابه است تا مطمئن شوید ایده شما ایده دیگران را نقض نمی کند. بدون ثبت نام مناسب، شرکت دیگری که حقوق قانونی آن ایده را دارد، می تواند از شما شکایت کند و برنده شود، حتی اگر قبل از طرف مقابل آن مطلب را اختراع یا ایجاد کرده باشید.

حال که متوجه شدید تعیین مالکیت فکری استارتاپ ها چه مزایایی دارد و انجام ندادن این کار شما را با چه مشکلاتی مواجه می کند، احتمالاً کنجکاو شده اید که چطور باید برای ثبت حق مالکیت معنوی استارتاپ خود اقدام کنید. در بخش بعد این موضوع را بررسی خواهیم کرد.

نحوه تعیین مالکیت فکری استارتاپ ها

برای تعیین مالکیت فکری استارتاپ و ثبت ایده خود، باید به پایگاه اداره مالکیت فکری و معنوی مراجعه کرده و مراحل ثبت را پشت سر بگذارید. شما باید علاوه بر ایده، استارتاپ خود را هم به عنوان یک شرکت به ثبت رسانده و مواردی مانند حیطه فعالیت، موسسان، شرکا، اهداف و… را نیز مشخص نمایید.

در مورد ثبت حق مالکیت فکری استارتاپ، مشاورین تیم مهدی مقسومی می توانند به شما کمک کنند. شما می توانید مراحل ثبت حق مالکیت و استارتاپ خود را به ما سپرده و از محفوظ ماندن تمام حقوق قانونی کسب و کارتان مطمئن شوید.

جمع بندی

در این مطلب سعی کردیم شما را با اهمیت تعیین مالکیت فکری استارتاپ ها و پیامدهای انجام ندادن این کار آشنا کنیم. همانطور که مشاهده کردید، ثبت مالکیت فکری یک استارتاپ به شما امکان می دهد از مزایا و حقوق قانونی استارتاپ خود بهره مند شده و از هر گونه سواستفاده یا مشکلات دیگر در آینده جلوگیری نمایید.

امیدواریم که این مطالب برایتان مفید واقع شده باشند!

منابع